Örgütlü Bir Topluluk:Karıncalar Alemi(Formica)

Örgütlü topluluklar halinde yaşayan,ortaklaşa çalışan ve aralarında kesin bir iş bölümü bulunan tek canlı türü sanılanın aksine sadece insan değildir.Toplu halde yaşayan, böceklerin en yaygını olan, karıncalarda sadece insanlara ait olması beklenen pek çok özellik bulunmaktadır.

Karıncalarda ne insanların sahip olduğu akıl,ne tercih etme seçeneği ne de deneme yanılma yöntemi vardır.
Davranışalarının hiç birinde bireysel bir seçim yada istek belirtisi yoktur.Allah'ın vermiş olduğu ilham ve mucizelerle dolu fizyolojik özellikleri sayesinde işlerini mükemmel bir şekilde,hiç bir aksaklık olmadan yürütürler.Besinlerini üretip depolar,yavrularını gözetir,kolonilerini korur ve savaşırlar.Aralarında çok kuvvetli bir iletişim bağı bulunan bu hayvanlar;terzilik yapar,tarımla uğraşır,hayvan yetiştirir,çobanlık yapar.Karıncalar kendileri açısından en uygun olan sosyal sistemi milyonlarca sene öncesinden günümüze kadar hiç bir aksaklığa uğratmadan sürdürmüşlerdir.

Bu denli mucize yüklü olan karıncaları ve Allah'ın kusursuz sanatını daha yakından görmemize vesile olacak bilimsel bilgilere daha yakından bakalım.

Karıncalar; zar kanatlılar takımına mensupturlar.
-Tanımlanan tür sayısı 8 bin dolayındadır.
-Böcekleri inceleyen Entomologlar karıncaların diğer tüm böcek türlerinden daha kalabalık olduğunu söylerler.
-Karıncalar yaklaşık 100 milyon yıldan beri varlıklarını aynı mükemmellikte devam ettirmektedirler.
-Karıncaların asıl ana yurdu tropik bölgelerdir.
-Yuvalarını yaparken pek çok çeşitte madde kullanabilirler;toprak,kum,odun,yaprak,kağıt gibi.

Üreme ve Gelişim Evreleri

-Karıncalar ilk andan itibaren 4 evreden geçer;yumurta,larva,pupa ve erişkin.

-Karıncaların çoğu 6-10 hafta yaşamakla birlikte bazı ana karıncalar 15,bazı işçi karıncalar ilse 7 yıl yaşayabilir.

-Yılın belirli dönemlerinde kraliçe karınca ve erkek karıncalar döllenme uçuşuna çıkarlar.Erkek spermalarını ana karıncanın sperma kesesine aktarılır.Döllenen yumurtalardan dişiler,döllenmemiş yumurtalardan erkekler ürerKolonideki karıncaların büyük bir bölümünü işçi karıncalar oluşturur.İşçi karıncalar kısır dişilerdir.

Döllenme sonrası; kraliçe karınca ya ait olduğu koloniye döner yada kendisine yeni bir yer bulur ve orada kendi kolonisini oluşturmak üzere bekler.

-Ana karınca döllenme sonrasında neredeyse hiç birşey yemez,uzun bir süre yaptığı tek şey yumurtlamaktır.Bu süre zarfında döllenme uçuşu sırasında kullandığı kanatlarını yiyerek beslenir.Ana karıncanın sergilemiş olduğu bu davranış tam bir fedakarlık örneğidir.Bu durum yumurtalar olgunlaşana kadar sürer yani 10 gün.

-Yumurtalar beyaz ve yaklaşık 0.5 mm boyundadır.

-10 gün sonra olgulaşan yumurtalar çatlar,içerisinden larvalar çıkar.Larvalar kraliçe karınca tarafından tükürük ile beslenir.

-Ana karınca ara sıra yumurtaların bazılarını yer çünkü artık beslenmek zorundadır,hem kendisi hemde diğer larvalar için.

-İlginçtir ki yumurtalardan önce işçi karıncalar çıkar,ana karınca hiç bir zaman işçi karıncaları yemez çünkü işçi karıncalar koloninin devamı,yumurtaların ve larvaların bakımı için gereklidir.İşçi karıncalar karbonhidrat ağırlıklı besinler ile beslenirken üremeden dorumlu erkek karıncalar daha çok protein ağırlılı besinlerle beslenmektedir.

-Larvalar sert besinlerle beslenir ve bu dönemde pek çok kez deri değiştirirler(metamorfoz).Larvaların kolları ve bacakları yoktur.

-Artık larva dönemi bitmiş ve pupa dönemi başlayacaktır.Olgun larvalar ağızlarından pupa yapımı için özel bir sıvı salgılar,bu sıvı hava ile temas edince pupanın oluşması için gerekli olan madde (ipek) sağlanmış olur.Ve karınca kendi ekseni etrafında dönerek kozayı örer.Artık karınca pupa dönemindedir.Pupa döneminde beslenmezler ve pek hareket etmezler.

-Yuvada şartlar değiştikçe bakıcı karıncalar yumurta ve kozaları en uygun ve kuru yerlere aktarırlar.

-Bakıcı karıncalar yumurta ve pupaları,sürekli yalayarak rutübetli ortamlarda küflenmelerini önlerler.

-Pupa döneminden çıkılacağı zaman bakıcı karıncalar ipek örtünün ucunu ısırır ve bir delik açar.Pupalar bakıcı karıncalar olmadan kozadan çıkamaz.Kozanın içinde ölümü beklemekten başka çaresi yoktur.Güçsüz karıncaların kozadan duyarga ve bacaklarını çıkarmasına yardımcı olur.Daha sonra onu yıkar ve besler.

*Peki bakıcı karıncalar pupa döneminin tamamlandığını nerden anlamakta ve tam zamanında kozayı delmeyi başarmaktadırlar?

Eğer bakıcı karıncalar pupayı biraz geç ve ya biraz erken delmiş olsalar larvalar pupa dönemini tamamlamamış dolayısıyla da ölmüş yada sakat olmuş olurlardı.Ama böyle bir durum hiç bir zaman olmaz,çünkü herşey müthiş bir zamanlama ile mucizevi bir biçimde gerçekleşmekte ve sonuçlanmaktadır.

-Artık karıncalar yumurta,larva ve pupa evrelerini geride bırakmış ve görevlerine başlamıştır.Artık tüm görev ana karıncanın üzerinden kalkmış ve işçi karıncalara verilmiştir.